Kamptekeningen uit bezet Nederlands-Indië (1942-1945)

Een collectie van Museon, NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies

Toen Nederland in 1940 door het Duitse leger onder de voet werd gelopen, raakte Nederlands-Indië afgesneden van het moederland. In 1942 werd de Nederlandse kolonie zelf ook bezet, door Japan. De blanken verdwenen in honderden kampen, volledig afgesloten van de buitenwereld. Mannen werden gescheiden van vrouwen en kinderen; er waren krijgsgevangenkampen en burgerkampen. Voor de meeste mensen duurde deze internering bijna drie jaar of langer. In totaal werden 140.000 burgers en militairen geïnterneerd.

L. Lancée, In de rij bij de kraan, tekening gemaakt in een leesboek

Sommige geïnterneerden hebben in dagboeken verslag gedaan van het dagelijks leven in de kampen, anderen hebben hun herinneringen in memoires vastgelegd. Foto´s uit de kampen zijn niet of nauwelijks voorhanden; de foto´s die er zijn, dateren meestal van na de Japanse capitulatie op 15 augustus 1945. De enige oorspronkelijke beelden van de leefomstandigheden in de Japanse kampen zijn de getekende impressies van geïnterneerden. De omvangrijkste verzameling op dit gebied wordt beheerd door het Museon in Den Haag, maar ook het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie heeft een belangrijke collectie. In de verzamelingen bevindt zich werk van bekende kunstenaars, maar ook veel amateurs hebben hun dagelijks leven in tekeningen vastgelegd.

Via deze webpagina’s zijn de collecties kamptekeningen van zowel NIOD als Museon integraal te bekijken. Elke tekening is een momentopname, maar samen geven ze een goed beeld van hoe het leven er in de kampen uitzag; en hoe de leefomstandigheden er naar het einde van de oorlog toe steeds slechter werden.

Voorbeelden uit deze collectie Kamptekeningen uit bezet Nederlands-Indië (1942-1945)

Bekijk alle afbeeldingen uit deze collectie